کد مطلب:7753 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » احكام

چرا در دين اسلام يك مرجع تقليد از طرف همه افراد اهل تشخيص انتخاب نشده تا همه از ايشان تقليد كنند؟

در عصر غيبت كبري، شيعه معتقد است كه بايد از مجتهدي جامعالشرايط پيروي كرد كه عالم به زمان و با تقوا و عادل باشد. در روايات معصومين(ع) بر اين موضوع تأكيد شده است و چون مسئله اجتهاد و كارشناسي ديني مطرح ميشود، اختلاف نظريات فقهي كارشناسان و عالمان امري طبيعي است، همان گونه كه در رشتهها و فنون علمي ديگر، اختلاف طبيعي و رايج است.

كارشناسان ديني كه ضوابط و شرايط معرفي شدن را دارا هستند ممكن است در يك زمان و دوره، تعداد آنهامتعدد و زياد باشد. انسان بايد در هر زمان و دوره از ميان آنهااعلم را انتخاب نموده و از وي تقليد نمايد.

اما ممكن است در يك دوره مراجع تقليد بزرگ، عالمان وارسته همسنگ و همطراز ميباشند كه از بين آنهانتوان مرجعيت عامه را براي يكي از آنهااعلام كرد. از طرف ديگر در بعضي از دوران ممكن است مراجع تقليدي باشند كه به لحاظ علمي، عملي و وارستگيهاي عالي از طرف همه علما مرجعيت عامه آنهامورد پذيرش قرار گرفته باشد. از اين رو نميتوان گفت كه حتماً بايد يك شخص به عنوان مرجع تقليد عام باشد، بلكه بستگي به اين دارد كه مرجع تقليد خاصي از چنان اشتهار علمي و اخلاقي برخوردار باشد كه هيچ اهل تشخيصي در اين امر ترديد نكند. در اكثر موارد شاهد حضور مراجع همطراز در كنار يكديگر در عصر واحد هستيم. از اين جهت نميتوان فرد واحدي را به عنوان مرجع عامه برگزيد. در عين حال مردم ميتوانند با توجه به شناختي كه به مراجع متعدد دارند، كسي را كه به اعتقاد ايشان از ديگران اعلم است، يا كسي را كه افراد موثق و آگاه معرفي كردهاند، به مرجعيت خود در احكام ديني انتخاب كند. اين معيار براي اشخاص مختلف، ميتواند انتخاب متفاوت را ايجاد كند. هر كس ميتواند طبق انتخاب خود عمل كند و مشكلي از اين جهت ايجاد نميشود، در حالي كه اصل اختلاف مراجع و فتواها را همه پذيرفته باشند و براي آنهافتواي مرجع تقليد ديگران همان قدر اهميت داشته باشد كه فتواي مرجع تقليد خودشان.

گرچه فقها و مراجع ميتوانند با توافق يكديگر شخص خاصي را از بين خود براي مرجعيت انتخاب كنند و او را به عنوان مرجع مطلق به مردم معرفي كنند تا مردم از سردرگمي و حيرت در برخي مسائل مانند رؤيت ماه (اعلام اول ماه قمري) و ديگر مسائل درآيند.